- SANDAPILA
- SANDAPILAferetrum mortuorum seu loculus, in quo plebeicrum corpora portabantur ad rogum. Nempe, honestiores Romae efferebantur in lectis, torum Martial. vocat l. 8. Epigr. 44. v. 14. qui farciebatur papyrô, scitpô, aliâque materiâ combustibili, multisqueve insuper odoribus differciebatur, et pyrae illatus una cum cadavere cremabatur. At tenuiores et plebeiae notae non in lecto ad rogum deferebantur, sed in arca lignea vel sarcophago ligneo, ex paucis tabulis compacto, qui una cum defuncti corporesimiliter comburebatur. Cuiusmodi ligneos loculos Sandapilas Latini proprie vocârunt. Glossae, Sandapila, νεκροφορεῖον. Glossae aliae vetustissimae MS. Sandapila, feretrum, quô mortuornm pauperum corpora ad sepeliendum eiciuntur, sine ditiori apparatu, dicta sandapila, quasi sine dapila. Imo Sandapila est σανιδοπύελος, ex tabulis et asseribus compacta arca: Graeci σοροὺς appellant, unde Σοροπηγοὶ dicti Sandapilarii, qui areas eas ex ligno compingebant, Sed et νεκροφορεῖα, et νεκροφορικά Graecis dicta; Iosepho, λάρνακες εἰς ἐκκομιδὴν νεκρῶν. De qualibus arcis capiendus locus apud Suidam, supra cit. voce Primus. Ubi inter alios modos, quibus secreto literae et nuntii olim mittebantur, etiam hunc recenset, quod epistolae, mortuorum, qui effcrebantur, arcis sandapilisqueve inferrentur, aut cum fiscinis fructuum missitarentur, aut inter calamos aucupatorios occultarentur. Cupuli porro vocatae arcae, quibus mortui elati etc. Ab illis vero arcis ligneis, quibus efferri mortuos moris erat, longe diversae erant sepulchrales arcae, in quibus condebantur: sed de his vide supra, in voce Arca Mortualis, plura vero hanc in rem, qpud Salmas. ad Solin. p. 1205.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.